DAT ENE GEBOD - dinsdag 17 november 2015

Een tijdje geleden zat ik aan tafel met een orthodoxe jood (keppel, pijpenkrullen, baard). Een vriendelijke man, die graag met me wilde praten over godsdienst en geloof. We hadden het over de talrijke geboden die een orthodoxe jood dient te volgen, elke dag, in huis, buitenshuis, in de keuken, voor en tijdens de sabbat. Meer dan zeshonderd geboden, zei hij, allemaal belangrijk, en hij probeerde die allemaal te volgen.
Wij, christenen, hadden dan nog geluk: ‘slechts‘ tien geboden.
Wanneer ben je nu een goede jood? Hij wachtte niet tot ik een antwoord had verzonnen. Als je die zeshonderd en zoveel geboden respecteert. Baard, pijpenkrullen, koosjer eten, twee keukens en de rest. (Nou moe.) Vervolgens vroeg hij me: en wanneer ben je een goed christen? Ja, met de pap in de mond was dat niet zo moeilijk te beantwoorden.
Het was alleen maar een aanloop naar de volgende, aartsmoeilijke vraag: en wanneer ben je een goed mens?
Tja, daar zat ik dan. Welke van de tien (of de zeshonderd en zoveel) geboden moest je vooral volgen om een goed mens te zijn? Iets over vader en moeder, of over onkuisheid? Over moord? Nee, dat leek me te gek, het is niet omdat je niemand vermoordt dat je een goed mens bent.
Ik gooide de handdoek in de sjoel. Hij gaf het antwoord en ik zei: ja, natuurlijk. Wat stom dat ik er zelf niet op was gekomen, ik was met dat zinnetje opgevoed!
Zondag keek in naar Panorama op Canvas. Rudi Vranckx had het over de Jihad, in de nasleep van de ramp in Parijs. Veel over Syrië en jonge Syriëstrijders, wanhopige ouders, hulpverleners die het ook niet meer weten. Maar er was ook een imam die niet bij de pakken was blijven zitten en die van school naar school trok om overal jongeren - en jonge moslims - uit te leggen wat de ware Islam is. Hij heette Sulayman Van Ael, een bekeerling die in de religie rust had gevonden. Imam Van Ael probeerde die jongens en meisjes die voor hem zaten de kern van zijn geloof uit te leggen, de ware boodschap die Mohammed wilde brengen, en weer kwam alles terug op dat ene zinnetje.
Ik dacht - met een parafrase op Shaw - hoe is het mogelijk. Drie godsdiensten, gescheiden door eenzelfde boodschap: ‘Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.’
Een boodschap van liefde en mededogen, universeel en tijdloos.
(Vandaag word ik geplaagd door een sombere gedachte. Dat mooie principe gaat er wel van uit dat we waarde hechten aan ons eigen leven. Dat we met andere woorden van onszelf houden. Wat als je met mensen te maken hebt die au fond zichzelf haten?)


Terug naar de vorige pagina >